Loạn thì trường vi cá mập
Tin tưởng vào chất lượng cũng như lợi ích mà vi cá mập mang lại, nhiều gia đình đã không tiếc tiền mua vi cá mập để bồi bổ sức khỏe. Tuy nhiên, thông tin về việc phát hiện đường dây bào chế vi cá mập từ cao su ở Trung Quốc đã khiến không ít người tiêu dùng Việt phải đắn đo, nhìn nhận lại về chất lượng của sản phẩm mà mình đang sử dụng.
Chị Thu Thủy, ngụ tại Quận 7, Tp. HCM cho biết: “Nghe nói sản phẩm vi cá có khả năng chữa bệnh ung thư, tốt cho sức khỏe nên thỉnh thoảng tôi cũng mua về chế biến thành các món ăn, bổ sung dưỡng chất cho gia đình. Trong thời buổi mà hàng Trung Quốc nhan nhản thế này thì tôi cũng không dám chắc sản phẩm đó có phải là vi cá mập cao su nhập từ Trung Quốc không nữa”. Tương tự, chị Thu Hà, ở Quận 6 lo lắng: “Đến vi cá cũng làm từ cao su. Không biết ở nước ta có sản phẩm giả này chưa, nếu có, ăn vào thì thật nguy hiểm”.
Theo tìm hiểu của phóng viên, hiện tại, ở nước ta, chưa phát hiện sản phẩm vi cá mập từ cao su, nhưng các sản phẩm từ vi cá mập “ba không” là không nhãn mác, không thời hạn sử dụng và không rõ nguồn gốc vẫn nhan nhản ngoài thị trường. Vi cá mập và các sản phẩm làm từ vi cá mập như thế này được bày bán phổ biến ở các chợ trên địa bàn Tp. HCM như: chợ Bến Thành (Quận 1), chợ Bình Tây (Quận 6), chợ An Đông (Quận 5)… với đủ các loại từ hàng thượng phẩm đến loại 2, loại 3. Giá cả thì đa dạng, tuy nhiên, nhìn chung, vi cá mập bán ở chợ luôn rẻ hơn so với vi cá mập bán ở cửa hàng từ 20-30%. Tùy vào chất lượng mà vi cá mập có giá từ 4 – 10 triệu đồng/kg. Cụ thể: Vi cá vuông loại 1 giá 3,4 triệu đồng/kg, loại 2 khoảng 2,6 triệu đồng/kg, vi bông khoảng 8 triệu đồng/kg.
Các sản phẩm này đa phần đều được đóng trong túi nilon, không bao bì, nhãn mác, địa chỉ sản xuất, thông tin duy nhất là miếng giấy nhỏ ghi tên mặt hàng, điện thoại liên hệ nên chất lượng rất khó khẳng định. Tuy nhiên, chỉ cần làm một phép so sánh nhỏ với giá cả vi cá mập ở thị trường thế giới, chúng ta có thể thẩm định được phần nào chất lượng của các loại vi cá mập “hàng chợ”. Ở châu Âu và các nước phương tây, giá vi cá mập rất đắt đỏ, 1kg vi cá loại kém giá 200 euro, loại tốt giá lên tới 15.000 euro. Còn tại Trung Quốc, Nhật Bản, một chén súp vi cá mập đã chế biến cũng có giá từ 15 -100 euro tùy loại.
Có hay không khả năng chữa ung thư?
Chỉ cần vào trang Google tìm kiếm, hàng loạt thông tin rao bán vi cá mập hiện ra. Các trang quảng cáo này đều đăng thông tin vi cá mập có rất nhiều công dụng như tăng cường sức khỏe, chữa ung thư và nhiều bệnh nan y. Đa phần các thông tin trên mạng đều nhấn mạnh về dinh dưỡng của loại vi cá vốn khá nổi tiếng này. Song một số diễn đàn cũng mập mờ về khả năng chữa bệnh của nó. Gọi điện liên hệ thì người bán đều nói chung chung về khả năng chữa bệnh ung thư của sản phẩm. Mặc dù, cho đến nay chưa có tài liệu nào công nhận tác dụng chữa bệnh ung thư của sụn vi cá mập, có chăng chỉ là tác dụng hỗ trợ điều trị nhưng số người tin vào điều kỳ diệu từ vi cá mập vẫn không ngừng tăng lên, khiến cho nó ngày càng trở nên đắt đỏ.
Theo tìm hiểu của phóng viên, có rất nhiều thông tin để khẳng định vi cá mập không có tác dụng chữa ung thư như dân gian đồn đại. Lợi ích chủ yếu của sụn vi cá mập chủ yếu tập trung ở chất chondroitin, giúp bảo vệ xương khớp bằng cách ức chế các men phá hủy chất sụn trong khớp… Tuy nhiên, xét cho cùng thì điều nó mang lại chỉ là tăng cường sức khỏe xương khớp chứ không thể trị triệt để nguồn bệnh.
Theo BS. Phạm Xuân Dũng, Phó Giám Đốc BV. Ung bướu TP. HCM, bệnh ung thư có nhiều nguyên nhân, không thể kết luận người có gene ung thư sẽ bị ung thư. Nhiều người nghĩ cá mập không bị ung thư nên vi và sụn có khả năng phòng trị ung thư, điều này hoàn toàn phi lý. Bởi thực tế cho thấy ung thư cũng đã xuất hiện ở cá mập.
Trong đông y từ xưa đến nay, vi cá mập chưa bao giờ được xem là một vị thuốc, và đương nhiên, đã không là thuốc thì không thể chữa được ung thư. Thực tế, ở nước ngoài, người ta thường dùng vi cá mập làm thực phẩm chức năng, bồi bổ xương cốt cho người già, phụ nữ.
Ngoài việc chưa thể khẳng đinh vi cá mập chữa trị được ung thư thì các chuyên gia y tế cũng lo ngại, dùng sụn vi cá mập trong quá trình điều trị hóa chất, xạ trị sẽ mang lại tác dụng cộng hưởng, khiến bác sĩ khó có thể kiểm soát việc điều trị. Trong phác đồ điều trị ung thư ở Việt Nam cũng như nhiều nước khác đều không thấy nhắc đến việc sử dụng sụn vi cá mập. Vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo người dân khi có bệnh cần phải đi khám và làm theo chỉ dẫn của bác sĩ, không nên cả tin, dẫn đến tình trạng “tiền mất, tật mang”.
Mua phải hàng giả, tác hại khôn lường
Ngoài việc khẳng định chưa có tài liệu nào nó về việc chữa bệnh của vi cá mập, BS Nguyễn Tiến Lý, Trưởng khoa Xương khớp, BV. Thống Nhất Tp. HCM khuyến cáo: Gần đây còn có thông tin vi cá mập làm từ cao su, nếu ăn vào sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Hiện chưa phát hiện vi cá mập làm từ cao su ở thi trường nước ta, nhưng người mua cũng nên cẩn thận, chỉ mua ở những địa chỉ uy tín, có ghi rõ nguồn gốc, xuất xứ, thời hạn sử dụng, có nhãn mác đầy đủ.
Những sản phẩm như thế này được bán tràn lan ở các chợ tại Việt Nam
Tương tự, BS. Nguyễn Lân Đính, Chuyên gia dinh dưỡng cũng cho biết: “Vi cá nói chung từ xa xưa tới nay vẫn có tiếng là món ăn quý về phương diện ẩm thực. Còn việc nó có khả năng chữa khỏi ung thư thì phải có ý kiến của bác sĩ điều trị về khoa ung bướu và các bằng chứng khoa học cụ thể. Người dân không nên nghe tin đồn vô căn cứ. Chưa kể, cá mập là một loài lớn có khả năng tích lũy khoáng chất độc hại như thủy ngân. Trong vi cá của nó, nồng độ thủy ngân cũng không thấp. Vì vậy, ngay cả vi cá mập thật cũng không phải lúc nào cũng an toàn cho người sử dụng”.
