Làm chanh muối chẳng khó, vừa rẻ, vừa có thể trữ được để ăn hay dành làm thuốc trừ cảm mạo, đau họng. Vì vậy, trong hầu hết các gian bếp Việt xưa đều không thể thiếu hũ chanh muối. Không ít trong số ấy có “thâm niên” trên 10 năm.
Thông thường chẳng mấy anh mua chanh tươi về muối, các bà các cô thường canh chừng mỗi độ chanh rộ, lại “khuân” về một mẻ chanh phơi dần, muối dự trữ. Hay những ngày sau tết, khi những cây chanh, tắc cảnh sum suê đã vơi giá trị, người ta lại lặt lấy lặt để rồi đem muối một hũ to tướng để dùng lai rai qua đến giữa năm. Trải qua nhiều công đoạn: chà xát, ngâm, rửa nước muối, phơi nắng… chanh muối nằm gọn ghẽ trong hũ ít nhất 1 tháng mới đủ độ “chín”. Chanh muối ủ đúng cách để càng lâu nước càng đặc, chanh đổi màu sậm dần, có khi tóp hẳn nâu đen nhưng như thế lại càng ngon, càng đậm đà. Cắt trái chanh muối chín, nước trong chanh tươm ra, thịt ăn mềm, chua thanh.
Không chỉ người Việt, ở các nước láng giếng: Trung Quốc, Malaysia… chanh muối cũng được dùng để làm nguyên liệu cho nhiều món ăn truyền thống thơm ngon. Muốn giải khát bằng chanh muối, chỉ cần cho nguyên trái vào ly, chút đường và nước hòa tan, sau đó cho đá vào là xong. Hoặc chỉ với vài lát chanh muối chua chua, ngọt thanh, các bà nội trợ cũng có thể kết hợp cùng các loại hải sản như nghêu, cua, sò điệp… để tạo nên những món ăn ngon lạ, nhưng cũng rất đơn giản.
Là sự kết hợp của hai nguyên liệu có tác dụng sát khuẩn cao, chanh muối được xem là “thảo dược” thơm ngọt mỗi khi cổ họng có dấu hiệu “biểu tình” hay những lúc cảm thấy đầy bụng, khó tiêu… Người xưa còn chỉ cho bí quyết ngậm một lát chanh muối lâu năm hoặc uống một tách trà chanh muối ấm nóng để giọng trong, thanh hơn. Tuy nhiên, không nên lạm dụng hoặc quá kỳ vọng vào chanh muối, vì thuần cái gì nhiều cũng thành hỏng. Ngậm quá nhiều chanh quá chua, muối quá mặn sẽ dễ khiến cổ họng bị đau rát.
Chanh muối là thực phẩm đa dụng, phổ biến được sử dụng trong nhiều hoàn cảnh. Vì vậy, nếu có dịp cần đến chanh muối, mà trong nhà không có sẵn, bạn vẫn có thể dễ dàng tìm mua loại quả này tại chợ, siêu thị…
Sò điệp áp chảo xốt chanh muối
Nguyên liệu: cho 2 người
8 cồi sò điệp tươi
2 trái chanh muối
2 thìa cà phê rượu trắng
1 thìa cà phê mật ong
1 thìa cà phê đường
1 thìa cà phê hạt nêm
1 thìa cà phê tiêu đỏ
Dầu ăn
Xốt chanh muối: 2 thìa súp nước cốt chanh muối, 2 thìa cà phê ớt, tỏi băm, 1 thìa cà phê rượu trắng, ½ thìa cà phê hạt nêm, 1/8 thìa cà phê muối, 1 thìa cà phê bột năng pha loãng.
Cách làm:
1. Sò điệp làm sạch, tẩm rượu trắng. Chanh muối bỏ hạt, xay nhuyễn, nêm mật ong, đường, hạt nêm, tiêu. Cho sò điệp vào chanh muối ướp khoảng 20 phút cho thấm gia vị. Làm nóng chảo bằng ½ thìa súp dầu ăn, cho cồi sò điệp vào áp chảo chín tới.
2. Xốt chanh muối: Làm nóng 1 thìa súp dầu ăn, cho tỏi, ớt băm, nước cốt chanh muối, rượu, hạt nêm, muối vào. Khuấy đều, cho bột năng vào sau cùng để nước xốt sánh lại, tắt bếp. Bày sò điệp ra đĩa, rưới nước xốt lên ăn kèm.
Sườn nướng chanh muối
Nguyên liệu: 4 người
500g sườn heo non
2 trái chanh muối
2 thìa cà phê muối hột
1 thìa cà phê bọt ngọt
1 thìa cà phê tương ớt
½ thìa cà phê đường
½ thìa cà phê tỏi băm
1 ít tiêu
Cách làm:
1. Sườn heo rửa sạch, cắt miếng dài. Trộn muối hột và bột ngọt, chà lên sườn, để khoảng 15 phút, rửa lại bằng nước sạch. Chanh muối bằm nhuyễn trộn với tương ớt, đường, tỏi băm, tiêu. Chà hỗn hợp chanh muối lên sườn, ướp trong 20 phút.
2. Than để cháy đỏ, hết khói sau đó cho sườn lên nướng, trở đều 2 mặt chín vàng. Sườn chín gắp ra bày lên đĩa. Dùng nóng với muối ớt chanh.
