Trong túi luôn mang theo một bình trà
Khi những người hâm mộ điện ảnh tìm một đối trọng với Christopher Nolan, cái tên được nhắc đến nhiều nhất hiện nay là Stanley Kubrick, người nổi tiếng tỉ mỉ, thông minh kiệt xuất và vô cùng tham vọng. Ông cũng chính là tác giả của bộ phim “2001:A Space Odyssey” (Chuyến du hành không gian). Tuy vậy, hai người đàn ông này không gặp nhau ở cách tiếp cận điện ảnh, họ chỉ giống nhau ở sự quyết liệt trong việc bảo vệ tính riêng tư trong cả công việc lẫn đời sống.
Ở độ tuổi 44 của Nolan bây giờ, Kubrick đã phát hành kiệt tác “A Clockwork Orange” (Cỗ máy con người), bắt đầu rời nước Mỹ để chuyển về sống tại Hertfordshire, nơi ông phát triển sự nghiệp của mình trong toàn bộ thời gian sau này. Trong khi đó, Nolan, vốn sinh ra tại Anh quốc, lại thực hiện chuyến du hành đời mình theo chiều ngược lại chuyển từ London tới Los Angeles, nơi ông sống cùng vợ cũng là nhà sản xuất lâu năm của ông và bốn người con.
Cũng giống như Kubrick, càng ít được người ta biết đến, Nolan càng trở thành đề tài thú vị. Song thật khó để giữ lại những điều riêng tư, khi điện ảnh là ngành công nghiệp mà thành công đi liền với lăng xê bản thân. Nolan làm được, vì ông khác biệt.
Tính cách khác biệt của Nolan được thể hiện rất rõ từ những năm 1990, khi ông theo học tại UCL (Trường Đại học London). Trong khi các bạn thường mặc áo sơ mi kẻ sọc và quần jeans xé, Nolan diện áo vest vải lanh và áo hở cổ, trong túi luôn mang theo một bình trà. Đối với hầu hết sinh viên, Nolan là người vô cùng thẳng thắn. Michael Tempest, một trong những người bạn học nhớ lại cách Nolan khuyên ông từ bỏ thuốc lá “Mọi người thường nghĩ hút thuốc khiến họ trông có vẻ hay ho. Nhưng sự thực không phải vậy”, và Nolan đã thuyết phục được bạn mình.
Làm phim từ khi lên 7
Sự nghiệp của Nolan bắt đầu từ khá sớm. Ở tuổi lên 7, Nolan mượn một chiếc camera Super 8 từ cha mình, ông Brendan, một chuyên viên quảng cáo và bắt đầu làm phim. Hành động mang tính quyết định của Nolan thời ấy là theo học Anh ngữ tại UCL vì trường này có cơ sở vật chất tuyệt vời phục vụ việc làm phim với các phòng dựng Steenbeck. Ông nói: “Tôi đã ghép và cắt những thước phim thật. Điều đó giúp tôi có cái nhìn căn bản về việc nên đưa điều gì lên phim. Điều này hết sức có ý nghĩa”.
Khi nhìn lại toàn bộ sự nghiệp, thật dễ dàng nhận ra, Nolan đã lên kế hoạch hết sức cẩn trọng cho từng bước đi. Ông là nhà làm phim hiếm hoi luôn vượt trước kế hoạch. “Following” (Cặp bài trùng) là bộ phim sinh viên đầu tay của Nolan. Với kinh phí 3000 bảng Anh, Nolan đã thực hiện bộ phim này trong hơn một năm vào dịp cuối tuần. Đây là điểm khởi đầu cho hàng loạt những dự án rầm rộ sau này như “Memento” (Kẻ mất trí nhớ), “Insomina” (Mất ngủ), và “Batman” (Người dơi).
Sau khi hãng Warners Bros chuyển sự chú ý khỏi cậu bé vàng một thuở Darren Aronofsky, Nolan được mời về để hiện thực hóa tầm nhìn của mình. Ông đã đưa ra những khung hình hoàn thiện, với sự chuẩn bị tỉ mỉ, Nolan giải quyết những vấn đề công việc của cả tháng trời chỉ trong 15 phút. “Thật toàn diện”, Greg Silverman, Giám đốc sản xuất của Warners Bros cho biết, khi nói về quyết định trao quyền kiểm soát toàn bộ cho Nolan. “Đó chính là khi ‘Người dơi’ bắt đầu!”
Nolan không khoa trương và kịch tính khi chỉ đạo diễn xuất. Cảnh phim càng phức tạp, kinh phí dự án càng lớn, ông càng tỏ ra bình tĩnh. Michael Caine, cộng sự thường xuyên của Nolan cho biết: “Anh ấy rất lặng lẽ, đi lại và quan sát mọi thứ. Sau đó anh ấy nảy ra ý tưởng và sẽ nói thầm vào tai bạn. Khi ấy tất cả đã được kiểm soát”.
Cậu của Nolan, John, người thủ vai Fredericks trong phần đầu và cuối của series phim “Batman”, đã tặng ông một cuốn sách của Stanislavski về tâm lý diễn viên. Ông tuyên bố: “Tôi cố gắng làm họ thật thoải mái, như vậy tôi có thể nhìn thấy được phần tuyệt vời nhất trong họ”
Người mê bóng tối.
Từ khi Nolan còn học tại UCL, bộ phim sản xuất năm 1982 có tên “Blade Runner” (Tội phạm người máy) của Ridley Scott đã trở thành cảm hứng sau này cho Nolan khi làm phim về những anh hùng luôn cố gắng làm điều gì đó đúng đắn trong một xã hội đã suy tàn về đạo đức. Nolan có niềm đam mê với những con đường bóng tối nơi một người đàn ông phải dấn thân, nhưng chính anh ta, càng về sau lại tìm thấy những lý do tự thân để suy ngẫm về bản chất của cái thiện và cái ác. Đây là tinh thần xuyên suốt trong các tác phẩm của ông.
Năm 2009, Matthew, anh trai của Nolan bị buộc tội bắt cóc và sát hại Robert Cohen, một kế toán viên tại Costa Rica. Tháng 7/2010, anh bị kết tội khi nỗ lực trốn thoát tại Trung tâm cải huấn thành phố Chicago. Trước tòa, ông nói “Tôi chỉ muốn khép lại chương này của đời mình và ôm hôn vợ và các con thêm lần nữa”. Sau này nó trở thành câu thoại của nhân vật Cobb do Leonardo Dicaprio thủ vai trong “Inception”. Giờ không ai hay biết Matthew Nolan đang ở đâu, nhưng hi vọng người đàn ông này sẽ không trở thành đề tài để dư luận chĩa mũi công kích vào em trai mình thêm lần nào nữa.
Christopher Nolan chỉ đạo diễn xuất cho Matthew McConaughey trong “Interstellar”.
Hiện Nolan đang tiến một bước ngoạn mục trong sự nghiệp của mình với siêu phẩm trị giá 165 triệu đô la “Interstellar”. Dù phản ứng của công chúng ra sao, bộ phim cũng minh chứng cho sự phát triển của vị đạo diễn tài danh này. “Interstellar” mang vẻ lạc quan và giàu cảm xúc hơn một Nolan truyền thống.
“Interstellar”, bộ phim thứ 9 của Nolan được sản xuất khi ông ở tuổi 44. Kubrick cũng thực hiện bộ phim thứ 9 của mình ở tuổi này. Những người hâm mộ Kubrick đều biết rằng suốt 37 năm còn lại của đời mình, ông chỉ thực hiện thêm 4 bộ phim nữa. Hi vọng, Nolan sẽ làm được nhiều hơn thế.
Còn quá nhiều điều chúng ta chưa biết về Nolan, nhưng sự dấn thân, tham vọng và niềm say nghề của ông chắc chắn sẽ không bao giờ khiến công chúng yêu điện ảnh phải thất vọng.
Bài: Sương Khuê
Ảnh: Shutterstock
