Ngày 23/9 vừa qua tại diễn đàn Liên Hiệp Quốc, thế giới đã phải bật dậy, chú ý lắng nghe những lời kêu gọi và nhận xét thẳng thừng của Greta Thunberg về sự tắc trách của các nhà lãnh đạo thế giới đối với công tác bảo vệ trái đất. Thậm chí thái độ có phần gay gắt, chỉ trích công khai của Greta khiến một trong các chính trị gia quyền lực nhất thế giới là Tổng thống Donald Trump cũng phải e dè. Tuy nhiên, quá trình đấu tranh vì môi trường của cô bé không phải chỉ mới đây, mà đã sớm nhận được sự chú ý từ nhiều năm trước đó.
11/2018 tại diễn đàn TED: “Khi chúng ta bắt đầu hành động, hy vọng sẽ ở khắp mọi nơi”
Tháng 11/2018, trong một bài phát biểu trên diễn đàn TED tại Stockholm, Thụy Điển, cô bé đã đưa ra những lập luận hùng hồn, phân tích rõ ràng về nguy cơ của biến đổi khí hậu, và lý do vì sao cô không thể đứng ngoài cuộc:
“Năm 11 tuổi, tôi trở bệnh, rơi vào trầm cảm; tôi ngừng nói chuyện và ngừng ăn. Sau đó, tôi được chẩn đoán mắc hội chứng Asperger, OCD và im lặng chọn lọc. Điều đó có nghĩa là tôi chỉ nói khi tôi nghĩ là cần thiết và bây giờ là lúc cần thiết ấy. Đối với những người như chúng tôi, hầu như mọi thứ là đen hoặc trắng mà đặc biệt là khi nói đến cuộc khủng hoảng bền vững.
Mọi người cứ huyên thuyên về biến đổi khí hậu là một mối đe dọa cho sự tồn tại nhưng họ vẫn cứ tiếp tục dửng dưng. Năm 2078, nếu may mắn tôi sẽ kỷ niệm sinh nhật lần thứ 75. Có thể con cháu tôi sẽ hỏi tôi về những người ở năm 2018 và chúng sẽ hỏi tại sao các vị đã không làm gì trong khi vẫn còn thời gian để hành động. Vì thế khi đến ngày tựu trường, tôi quyết định bỏ học, tới trước quốc hội biểu tình. Tại sao tôi lại phải học hành cho một tương lai mà nay mai sẽ không còn nữa? Khi mà không ai động một ngón tay để làm bất cứ điều gì để bảo vệ cái tương lai đó?
Chúng ta đã có 30 năm nói chuyện phiếm và bàn về những ý tưởng tích cực nhưng không hiệu quả. Bởi nếu nó hiệu quả, lượng khí thải hiện tại đã phải giảm xuống. Phải, chúng ta cần hy vọng nhưng hành động vẫn thiết thực hơn. Khi chúng ta bắt đầu hành động, hy vọng sẽ ở khắp mọi nơi”.
15/12/2018 tại Hội nghị khí hậu của LHQ (Ba Lan): “Bạn không bao giờ là quá nhỏ để tạo ra sự khác biệt”
Vài tháng sau đó, cô bé tuổi teen đã đứng trước các bậc lãnh đạo cấp cao, phát biểu trong Hội nghị khí hậu của Liên Hiệp Quốc tại Katowice, Ba Lan:
“Nhiều người nói rằng Thụy Điển chỉ là một đất nước nhỏ bé vì vậy mà điều chúng tôi làm được cũng không đáng kể gì. Nhưng tôi học được một điều rằng bạn không bao giờ là quá nhỏ để tạo ra sự khác biệt. Và nếu một vài đứa trẻ có thể nhận được sự chú ý của toàn thế giới chỉ bằng cách không đến trường, thì hãy tưởng tượng xem chúng ta có thể làm được những gì nếu chúng ta thực sự muốn? Chúng ta không thể giải quyết một cuộc khủng hoảng nếu không xem đó là một cuộc khủng hoảng thật sự. Các vị nói mình yêu con cái của mình hơn bất cứ điều gì, nhưng chính các vị đang cướp đi tương lai của những đứa trẻ ngay trước mặt chúng”.
Sự dấn thân của Greta đã truyền cảm hứng cho các bạn đồng trang lứa ở nhiều nước tổ chức các cuộc biểu tình chống biến đổi khí hậu, từ đó dấy lên phong trào bãi khóa “Fridays for Future” (Những thứ Sáu vì tương lai) để yêu cầu chính quyền phải có hành động chống biến đổi khí hậu. Ngày 15/3/2019, gần 1.5 triệu trẻ em tại 112 quốc gia trên thế giới bãi khóa để xuống đường biểu tình, dấn thân vì cuộc chiến bảo vệ màu xanh Trái đất.
24/1/2019 tại Diễn đàn Kinh tế thế giới (Thụy Sĩ): “Ngôi nhà chúng ta đang bốc cháy”
Vào ngày 24/1/2019, Greta được các chính trị gia và các tập đoàn kinh doanh lớn nhất thế giới mời phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế thế giới – WEF (Davos, Thụy Sĩ). Thông điệp cô bé muốn gửi đến là “Ngôi nhà chúng ta đang bốc cháy”:
“Người lớn luôn nói rằng họ nợ thế hệ trẻ niềm hy vọng. Nhưng tôi không cần niềm hy vọng và cũng không muốn các vị nuôi hy vọng đó. Tôi muốn các vị phải hoảng hốt, cảm nhận được nỗi sợ hãi mà tôi cảm nhận mỗi ngày; và tôi muốn các vị hành động như thể bản thân đang trong cơn khủng hoảng, tôi muốn các vị hành động như thể nhà mình đang cháy, vì nó thực sự đang bốc cháy. Mọi người không nhận thức được rằng có một thứ gọi là ‘ngân sách carbon’ và ngân sách ấy đang còn lại ít đến mức nào”.
23/9/2019 tại Hội nghị khí hậu của LHQ (Mỹ): “Sao các vị lại dám hành động như thế?”
Phát biểu tại Hội nghị khí hậu của Liên Hiệp Quốc (New York – Mỹ), một lần nữa cô bé đã thẳng thắn phê phán các nhà lãnh đạo thế giới vì không chỉ thoái thác trách nhiệm bảo vệ trái đất, gìn giữ môi trường sinh sống cho các thế hệ tương lai, mà còn cố trấn an nhân loại bằng những lời nói dối “động lòng người”:
“Lẽ ra tôi không nên có mặt ở đây, lẽ ra giờ này tôi phải cắp sách tới trường ở bên kia bờ đại dương. Thế mà các vị lại gieo vào người trẻ chúng tôi những hy vọng. Sao các vị lại dám làm như vậy? Các vị đã cướp đi ước mơ và tuổi thơ của chúng tôi bằng những lời nói sáo rỗng. Con người đang đau khổ, đang chết dần đi. Toàn bộ hệ sinh thái đang sụp đổ. Chúng ta đang đối mặt với quá trình tuyệt chủng hàng loạt, thế nhưng tất cả những điều các vị đang làm là nói về tiền và những câu chuyện cổ tích về sự tăng trưởng kinh tế vĩnh cửu. Sao các vị lại dám làm như thế?
Các vị nói rằng đang lắng nghe chúng tôi và hiểu tính cấp bách của vấn đề… nhưng tôi không muốn tin điều đó. Vì nếu các vị thực sự thấu hiểu nhưng vẫn nhất mực không hành động, thì các vị xấu xa lắm. Sẽ không có bất kỳ giải pháp hay kế hoạch nào lý giải được những số liệu ở đây ngày hôm nay. Các vị đã thất bại nhưng những người trẻ đang bắt đầu hiểu ra sự phản bội của các vị. Tất cả thế hệ tương lai đang dõi theo các vị. Nếu các vị chọn tiếp tục làm ngơ trước thực trạng môi trường báo động thì chúng tôi sẽ không bao giờ tha thứ cho các vị”.
