“Sparkles” là triển lãm ảnh đen trắng được tổ chức bởi Noirfoto trong khuôn khổ Noirfotocontest2023 – cuộc thi thường niên từ năm 2020 dành cho cộng đồng yêu nhiếp ảnh tại Việt Nam. Triển lãm giới thiệu 25 tác phẩm được chọn ra từ hơn một nghìn bài dự thi và trưng bày tại không gian nghệ thuật QS Art Space thuộc Bảo Tàng Nghệ Thuật Quang San, TP. HCM, từ ngày 13 – 28/4/2024.
Nếu màu sắc tạo nên ánh sáng trong hội họa thì độ sáng tối tạo nên màu sắc của ảnh đen trắng. Ảnh đen trắng được tạo tác hoàn toàn bằng phương pháp thủ công, đòi hỏi rất cao về kỹ thuật, thẩm mỹ, cảm xúc của người rọi ảnh trong phòng tối. Nó trả lời cho câu hỏi vì sao ảnh thủ công lại chiếm thứ bậc cao nhất trong nghệ thuật nhiếp ảnh, tương tự như haute couture trong ngành thời trang hay fine dining trong lĩnh vực ẩm thực.
25 tác phẩm được trưng bày giới thiệu tại triển lãm “Sparkles” được rọi trực tiếp bởi chính tay nghệ sĩ thị giác đồng thời là người sáng lập Noirfoto – nghệ sĩ Phạm Tuấn Ngọc – và các cộng sự của anh tại Noirfoto Darkroom (phòng tối chuyên nghiệp nhất tại Việt Nam tính đến thời điểm hiện tại). Đứng trước một tác phẩm nhiếp ảnh thủ công đen trắng, công chúng không chỉ đối thoại với cảm xúc, tư tưởng, thẩm mỹ mà còn chứng kiến kết quả của sự tương tác, giao thoa giữa “cú chụp úp” của người bấm máy và người rọi ảnh. Cũng chính bởi sự hội tụ tinh hoa như vậy, các tác phẩm nhiếp ảnh nghệ thuật thủ công mang vẻ đẹp “lấp lánh lặng lẽ” độc bản.
Nghệ sỹ thị giác Phạm Tuấn Ngọc lý giải: “So với ảnh màu, ảnh thủ công có hạn chế chỉ có hai màu trắng và đen, việc tái hiện màu sắc, cảm xúc ảnh hoàn toàn bằng sáng tối và bằng tay toàn bộ. Một bức ảnh đen trắng được rọi thành công là cân bằng được sáng tối trong khuôn hình, tái hiện được toàn bộ chất liệu để người xem như sờ được mọi vật bằng mắt thường; nắm bắt được khoảnh khắc và tưởng tượng được cảm xúc của khung cảnh ngay tại thời điểm người chụp bấm cú máy đầu tiên. Trong suốt cuộc thi với hơn một nghìn tác phẩm gửi về, việc tuyển chọn ra 25 tác phẩm giới thiệu ở triển lãm đòi hỏi nhiều sự cân não của ban cố vấn, song thách thức lớn nhất với tôi và ban tổ chức là tái hiện thành công cú chụp thứ hai trong phòng tối chính là quá trình rọi ảnh gồm 7 bước tương đương tiêu chuẩn bảo tàng cho toàn bộ tác phẩm”.
Trước câu hỏi vì sao đây là hoạt động cộng đồng phi thương mại và phi lợi nhuận nhưng Noirfoto vẫn làm với chuẩn mực tốt nhất và làm kiên trì, bền bỉ trong gần 5 năm qua, nhà sáng lập Phạm Tuấn Ngọc chia sẻ rằng: “Nếu Noirfoto không cùng Bảo tàng Nghệ thuật Quang San đứng ra tổ chức triển lãm, thì các tác phẩm sẽ chỉ có một đời sống cùng lắm trên một không gian mạng nào đó, Facebook hay Instagram chẳng hạn, trong khi chúng xứng đáng được đi hết hành trình của mình, được trở thành tác phẩm nghệ thuật với hình hài vật lý đẹp nhất có thể thông qua quy trình in ảnh trong phòng tối thỏa mãn các tiêu chuẩn bảo tồn của bảo tàng, được sưu tập, được gìn giữ, được trân trọng, được đến với công chúng, được thưởng thức bởi công chúng thông qua hình thức triển lãm”.
Triển lãm sẽ kéo dài đến hết ngày 28/4/2024, với hoạt động bên lề là 3 buổi trò chuyện xoay quanh chủ đề nghệ thuật nhiếp ảnh vào ngày 21 và 28/4.
