Nước muối sinh lý sản xuất bằng phương pháp thủ công
Trong vòng hơn nửa tháng qua, Thanh tra sở Y tế Tp.HCM đã kiểm tra 7 công ty sản xuất, kinh doanh nước muối sinh lý trên địa bàn thành phố.
Qua kiểm tra, những công ty này đều có sai phạm nhất định như: chưa có cơ sở nào có số đăng ký lưu hành thuốc dùng ngoài do Cục Quản lý Dược-Bộ Y tế cấp; các cơ sở được kiểm tra chỉ xuất trình Phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm nhưng tên sản phẩm và trên nhãn của những sản phẩm này nêu tính năng công dụng như thuốc dùng ngoài gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng.
Nguy hiểm hơn, mặc dù đây là sản phẩm cần đảm bảo tính vô khuẩn tuyệt đối nhưng điều kiện sản xuất lại mất vệ sinh nghiêm trọng.
Cụ thể, khi Thanh tra Sở Y tế kiểm tra đột xuất Công ty cổ phần thương mại thiết bị y tế Vĩnh Phúc, hàng chục nhân viên không có bảo hộ lao động, găng tay đang sản xuất, điều chế nước muối sinh lý.
Nhà xưởng ngổn ngang nước xen lẫn đất cát, các dụng cụ chứa nước Natri Clorid cáu bẩn, phủ vàng bởi phèn đọng lâu ngày.
Còn tại Công ty cổ phần quốc tế Đại Lợi gần như quy trình sản xuất nước muối sinh lý hoàn toàn thủ công. Thời điểm kiểm tra, nhiều nhân viên của công ty đang dùng tay rót dung dịch Natri Clorid từ thùng vào chai trong khi dưới sàn nhà nước ngập lênh láng, rất mất vệ sinh.
Quá trình sản xuất nước muối sinh lý không đảm bảo vệ sinh cũng diễn ra tương tự tại Công ty cổ phần sản xuất và thương mại thiết bị vật tư y tế Nam Hà.
Đại diện cơ sở sản xuất này cho biết công thức sản xuất nước muối sinh lý là 1.000 lít nước qua xử lý thì bỏ vào 9kg muối, khuấy lên và chiết xuất ra chai, sau đó đưa ra thị trường.
Dù không có số đăng ký lưu hành của Cục Quản lý Dược nhưng để hợp thức hóa các loại giấy kiểm nghiệm, cơ sở này đã nhờ dịch vụ làm chui với giá 100 triệu đồng.
Trước tình hình trên, Sở Y tế Tp.HCM đã có công văn chỉ đạo phòng y tế 24 quận, huyện trên địa bàn rà soát các sản phẩm Natri clorid 0,9%, cồn 70 độ, cồn 90 độ, ôxy già… đang lưu hành trên thị trường nhưng tính pháp lý không rõ ràng. Đồng thời, chỉ đạo các bệnh viện ngưng ngay việc sử dụng các sản phẩm tiêu dùng ngoài không mang số đăng ký theo quy định do Cục Quản lý Dược cấp.
Tuy nhiên đến ngày 14/5 vẫn không khó để mua các sản phẩm nước muối sinh lý của các đơn vị này sản xuất tại bất cứ nhà thuốc nào trên địa bàn thành phố. Phóng viên dễ dàng tìm mua được nhiều chai nước muối sinh lý 500ml của Công ty Vĩnh Phúc, Vinamask, Nam Hà…sản xuất với giá chỉ từ 8.000-10.000 đồng.
Nguy hiểm hơn, trên bao bì của chai nước muối sinh lý 500ml của Công ty cổ phần thương mại thiết bị y tế Vĩnh Phúc còn ghi rõ sản phẩm dùng để “rửa mắt, mũi, tai, các vết thương hở, dị ứng, mẩn ngứa.”
Người tiêu dùng bất an
Từng coi nước muối sinh lý như công cụ hữu hiệu và an toàn để vệ sinh mắt, mũi, tai cho các con từ lúc còn sơ sinh đến nay, chị Thái Thị Dịu, ngụ huyện Bình Chánh, chia sẻ tôi nghĩ nước muối sinh lý có khả năng sát khuẩn tốt và an toàn. Sử dụng nhiều nên mỗi lần mua tôi thường mua cả lốc 10 lọ về sử dụng dần.
Tuy nhiên, những ngày qua, chị Dịu vô cùng lo lắng khi nghe tin sản phẩm này được sản xuất theo quy trình không đảm bảo vệ sinh như quảng cáo.
Kiểm tra lại sản phẩm đang dùng, chị càng bất an hơn khi đó là sản phẩm do Công ty cổ phần quốc tế Đại Lợi, đơn vị vừa bị Thanh tra sở Y tế Tp.HCM phát hiện dùng phương pháp thủ công để sản xuất nước muối sinh lý.
Chung tâm trạng với chị Dịu, chị Nguyễn Thị An Tâm, ngụ quận Thủ Đức, cũng hốt hoảng kiểm tra ngay sản phẩm nước muối sinh lý mà chị đang dùng cho con gái 3 tuổi đánh răng, súc miệng.
Theo Phó Giáo sư Nguyễn Hữu Đức, nguyên giảng viên Khoa Dược, Đại học Y dược Tp.HCM, nước muối sinh lý là dung dịch Natri clorid có chứa muối ăn Natri Clorua (NaCl) ở nồng độ 0,9%. Nước muối sinh lý để nhỏ mắt, nhỏ tai, nhỏ mũi, súc miệng, thậm chí là rửa vết thương. Đây là thuốc nên phải được sản xuất theo tiêu chuẩn của thuốc tại các cơ sở bào chế thuốc hoặc các công ty dược phẩm.
Để nước muối sinh lý đạt tiêu chuẩn và an toàn, theo phó giáo sư Nguyễn Hữu Đức ngoài hàm lượng muối 0,9%, tương đương với nồng độ muối trong huyết tương của con người thì cần phải hoàn toàn vô trùng. Việc sản xuất phải tuân thủ nghiêm ngặt các điều kiện của Cục Quản lý Dược.
“Nếu không được sản xuất trong điều kiện vô trùng, nước muối sinh lý có thể gây nhiễm trùng cho mũi, mắt, nếu dùng để rửa vết thương thì có khi còn gây ra nhiễm trùng nặng hơn cho vết thương, thậm chí có thể gây mù mắt, vô cùng nguy hiểm,” phó giáo sư Nguyễn Hữu Đức khẳng định.
Tiến sỹ Trần Thị Ngọc Lan, giảng viên Khoa Hóa học, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Tp.HCM, cho rằng việc các cơ sở “lập lờ” trong sản xuất nước muối sinh lý rất đáng lo ngại. Nhất là nếu dùng nước bẩn để chế thành nước muối sinh lý rất nguy hiểm cho người dùng.
Người dân tự pha nước muối sinh lý cũng chưa hẳn an toàn. Khi tự pha chúng ta sẽ không kiểm soát được nồng độ muối, bên cạnh đó quá trình tự bảo quản cũng chưa hẳn hoàn toàn vô trùng. Do vậy, nếu có tự pha thì cũng chỉ nên dùng để súc miệng, tuyệt đối không được nhỏ mắt vì mắt con người rất nhạy cảm.
Tiến sỹ Ngọc Lan khuyên người tiêu dùng nên tìm mua sản phẩm nước muối sinh lý do các công ty dược phẩm sản xuất,có chứng nhận của Cục Quản lý Dược. Bên cạnh đó, chỉ dùng nhỏ mắt nếu đối với các sản phẩm có chỉ định dùng cho mắt.
Đối với các cơ quan chức năng, phó giáo sư Nguyễn Hữu Đức kiến nghị cần siết chặt hơn nữa việc cấp phép, quản lý đối với các cơ sở sản xuất nước muối sinh lý, chỉ nên cấp phép cho các công ty dược phẩm sản xuất trong những điều kiện vô trùng tuyệt đối, nhằm đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.
