Trong cuộc sống sinh lý ở nữ giới, có một buồng trứng ở mỗi bên của tử cung, có hình bầu dục, màu trắng đục. Trong thời kỳ phôi thai, hai buống trứng có khoảng 6 triệu trứng non. Sau khi sinh ra đời còn lại khoảng 1 triệu, khi tới tuổi dậy thì chỉ còn khoảng 40.000; ở tuổi dậy thì dưới tác dụng của homone sinh sản, trứng phát triển theo mỗi chu kỳ, chín và rụng; có khoảng 400 trứng là phát triển và hoàn thành chu kỳ để rụng trứng. Các trứng còn lại thường teo nhỏ rồi thoái hóa teo nhỏ theo tuổi già; bên cạnh đó việc phát triển các nang noãn theo mỗi chu kỳ, buồng trứng còn có chức năng tạo ra các hormone để điều hòa chức năng sinh lý – sinh dục nữ, một vai trò hết sức quan trọng.
Về nguyên nhân:
Hội chứng buồng trứng đa nang cho đến nay các nhà khoa học vẫn chưa rõ, nhưng có thể là do phối hợp của nhiều yếu tố, với biểu hiện thường gặp một số trong các triệu chứng như: béo phì kiểu bụng, vòng kinh không phóng noãn, dưới dạng không đều hay không thường xuyên, dẫn đến chu kỳ kinh nguyệt bị rối, có thể vô kinh – thiểu kinh – đa kinh, rong kinh, nặng hơn nữa là tình trạng xuất huyết ở tử cung; tình trạng kháng Insuklin đây là tình trạng đáp ứng kém của một số cơ quan so với bình thường với cùng một lượng Insulin, gây tăng Insulin trong máu và đái tháo đường typ II.
Kháng Insulin thường đi kèm với một loạt các rối loạn chuyển hóa khác, dẫn đến cao huyết áp, rối loạn lipid máu như tăng Triglyceride, tăng LDL, giảm HDL, tăng vòng bụng, cường Androgens ở phụ nữ hội chứng buồng trứng đa nang dẫn đến các triệu chứng như: rậm lông; phát triển ở những nơi như hai bên gò má, cằm, cổ, ở giữa ngực và dưới rốn, mụn trứng cá, hói đầu, rụng tóc. Trên siêu âm có hình ảnh buồng trứng đa nang, có 12 nang kích thước từ 2-9mm và tăng thể tích buồng trứng > 10cm3, xét nghiệm má thì LH >10, tỷ lệ LH/FSH >= 2, Androgen (Testosternone) > 2.5nmol/1 hay > 1.5ng/ml.
Về tình trạng sức khỏe, nữ giới có hội chứng buồng trứng đa nang, theo các nhà khoa học thì dễ dẫn đến một số bệnh lý đi kèm như cao huyết áp, đái tháo đường typ II, đái tháo đường trong thai kỳ, bệnh lý động mạch vành, ung thư nội mạc tử cung…
Về chẩn đoán:
Để giúp các nhà sản phụ khoa dễ dàng định bệnh, các nhà khoa học đã đưa ra một số tiêu chuẩn để chẩn đoán. Theo tiêu chuẩn Châu Âu thì dựa trên triệu chứng chính là hình ảnh hội chứng buồng trứng đa nang – hình ảnh trên siêu âm và xem siêu âm là tiêu chuẩn để chẩn đoán bệnh. Ở Việt Nam, ngoài hình ảnh chẩn đoán trên siêu âm thì còn kết hợp thêm một hoặc nhiều các triệu chứng khác đi kèm. Ngày nay, để tiện cho thống nhất chẩn doán và điều trị thì các nhà y học dựa theo ESHRE ASRM Rotterdam Consesus 2003:
Về điều trị:
Hội chứng buồng trứng đa nang là hội chứng phối hợp của nhiều rối loạn, hội chứng buồng trứng đa nang dẫn đến rối loạn rụng trưng như kinh nguyệt không đều, thậm chí rong kinh, gây rối loạn cường androgen máu như rậm lông, mọc râu, phì đại âm vật…. Về lâu dài, ở những người hội chứng buồng trứng đa nang có thể bị đái tháo đường typ II, cao huyết áp, xơ vữa động mạch, rối loạn lipit máu, đái tháo đường thai lỳ, ung thư nội mạc tử cung, đặc biệt là dễ vô sinh. Vì vậy trong điệu trị hội chứng buồng trứng đa nang tùy theo mục đích mà ta có cách điều trị khác nhau.
Về điều trị ngoại khoa, đã được áp dụng bằng các phương pháp như cắt góc buồng trứng, xẻ múi cam, và đã gây được phóng noãn cho bệnh nhân hội chứng buồng trứng đa nang. Tuy nhiên với kỹ thuật đó có rất nhiều nhược điểm khong có lợi cho bệnh nhân như tai biến phẫu thuật, dính sau gây ra suy buồng trứng sớm. Ngày nay, người ta đã cải tiến sang kỹ thuật đốt điểm buồng trứng qua phẫu thuật nội soi, đây là một kỹ thuật mới tiến bộ và tỷ lệ gây được rụng trứng, có vòng kinh đều và có phóng noãn sau phẫu thuật, hoặc sau phẫu thuật đốt điểm buồng trứng bệnh nhân có đáp ứng tốt hơn với thuốc kích thích buồng trứng. Tuy nhiên, phương pháp điều trị ngoại khoa dù sao cũng là phương pháp có tính xâm lấn, không thể tránh khỏi tỷ lệ biến chứng trong và sau phẫu thuật.
Theo BS. CKI Trần Quốc Long
Cha mẹ và con
