Hồng ngọc, lam ngọc, ngọc lục bảo – Bộ ba đá quý màu quyền lực trong thế giới Haute Joaillerie

Haute Joaillerie được ví như những kỳ quan thu nhỏ, nơi kim loại quý và đá ngọc kết tinh cùng nghệ thuật chế tác đỉnh cao. Trong thế giới lấp lánh ấy, có ba loại đá quý luôn hiện diện như những biểu tượng bất biến: hồng ngọc (ruby), lam ngọc (sapphire) và ngọc lục bảo (emerald). Bộ ba đá quý huyền thoại này mang theo chiều sâu lịch sử, giá trị văn hóa và dấu ấn quyền lực vượt thời gian.

Mỗi mùa mốt có thể làm trỗi dậy một trào lưu mới, từ họa tiết động vật đến gam màu pastel, từ thiết kế tối giản đến tinh thần baroque cường điệu. Tuy nhiên, khi các nhà chế tác trang sức hàng đầu lựa chọn viên đá để làm tâm điểm trong bộ sưu tập Haute Joaillerie của họ, hồng ngọc, lam ngọc và ngọc lục bảo luôn được nhắc đến đầu tiên.

Đó không chỉ là những viên đá chủ rực rỡ tô điểm cho trang sức cao cấp mà còn là những tinh thể kết tinh từ lịch sử, ngôn ngữ, cảm xúc và lưu giữ di sản nhân loại. Từ Ai Cập cổ đại, đế quốc Mogul huy hoàng đến các cung điện châu Âu thời Phục hưng, ba loại đá quý này mang theo hàng nghìn năm di sản, trở thành biểu tượng vượt thời gian của quyền lực, đam mê và tinh thần vĩnh cửu.

Dù khác biệt về sắc màu và ý nghĩa biểu tượng, nhưng hồng ngọc, lam ngọc và ngọc lục bảo cùng tạo nên một trục di sản bất biến trong thế giới trang sức cao cấp. Thông qua chúng, các thương hiệu truyền tải được tay nghề chế tác, khéo léo gắn kết với các giá trị văn hóa, lịch sử và cá nhân của khách hàng. Trong một thế giới ngày càng chú trọng đến tính cá nhân hóa và câu chuyện đằng sau sản phẩm, việc sở hữu một món trang sức gắn với ba loại đá quý này được xem là sự đồng điệu giữa bản thể và biểu tượng.

Không một viên đá nào có thể sánh được với hồng ngọc về độ nồng nàn và sắc đỏ cháy bỏng. Từ ngàn năm trước, hồng ngọc đã được xem là viên đá của sự sống, năng lượng và đam mê bất tận. Trong văn hóa phương Đông, đặc biệt là Ấn Độ và Myanmar, viên ngọc đỏ ấy không chỉ là tài sản quý giá mà còn là bùa hộ mệnh, bảo vệ người sở hữu khỏi tai ương, bệnh tật. Ở phương Tây, ruby lại gắn liền với hình ảnh của hoàng gia, được đính vào vương miện, thanh gươm và trang sức.

Thung lũng Mogok của Myanmar từ lâu đã được mệnh danh là “thiên đường của ruby”. Vùng đất này sản sinh ra những viên hồng ngọc có độ tinh khiết cực kỳ cao, với sắc đỏ thuần khiết mang ánh xanh tím đặc trưng được gọi là “pigeon blood” (huyết bồ câu).

Chính từ Mogok, viên Sunrise Ruby nặng 25,59 carat đã ra đời và trở thành viên hồng ngọc đắt giá nhất từng được bán đấu giá. Năm 2015, viên đá đỏ kỳ diệu này được nhà đấu giá Sotheby’s chuyển giao cho nhà sưu tập người Áo Heidi Horten với mức giá 30,3 triệu USD. Giá trị của Sunrise Ruby chỉ mới bị vượt qua vào tháng 6/2023, khi viên ruby khổng lồ Estrela de Fura nặng 55,55 carat được bán với giá kỷ lục 34,8 triệu USD.

Không phải ngẫu nhiên mà ruby thường xuyên xuất hiện trong những thiết kế Haute Joaillerie của các thương hiệu hàng đầu. Viên đá mang ý nghĩa về đam mê, khát vọng và quyền lực tối thượng, biểu tượng mà bất kỳ người thành đạt nào cũng mong muốn sở hữu như một bảo chứng cho phong cách sống.

Nếu hồng ngọc là ngọn lửa của đam mê thì lam ngọc được ví như hồ nước sâu thẳm của trí tuệ và sự vững chãi. Màu xanh sapphire không đơn thuần là màu của trời đêm hay đại dương, mà là màu của chiều sâu, của những suy tư và sự thanh cao khó nắm bắt. Viên sapphire Kashmir từ dãy Himalaya nổi tiếng với màu xanh lam hoa ngô lộng lẫy và độ trong suốt đặc biệt, được săn đón không kém ngọc ruby Myanmar. Ngoài Kashmir, các mỏ sapphire danh tiếng khác ở Sri Lanka, Madagascar cũng góp phần tạo nên danh tiếng cho loại đá quý này.

Nhắc đến lam ngọc, không thể bỏ qua chiếc nhẫn đính hôn nạm đá sapphire Ceylon mà thái tử Charles trao cho công nương Diana vào năm 1981. Chiếc nhẫn do nhà kim hoàn Anh Garrard chế tác, lấy cảm hứng từ chiếc trâm cài mà hoàng tử Albert đặt làm cho nữ hoàng Victoria vào năm 1840. Viên lam ngọc hình bầu dục 12 carat ở trung tâm được bao quanh bởi 14 viên kim cương và có viền vàng trắng 18 carat. Sau này, chiếc nhẫn đó tiếp tục được truyền lại cho công nương Kate Middleton như một sự kế thừa của hoàng tộc và truyền thống vương giả.

Trong vũ trụ trang sức cao cấp của Van Cleef & Arpels, sapphire không đơn thuần là một loại đá quý, mà là biểu tượng của sự tinh tế vượt thời gian. Một trong những viên sapphire danh tiếng nhất của thương hiệu chính là “Neela Ranee” hay còn được gọi là “Blue Princess”. Viên sapphire hình bầu dục nặng 114,30 carat, có sắc xanh lam nhung được Claude Arpels mua tại Bombay vào năm 1956 đã được các nghệ nhân chế tác thành chiếc vòng cổ lộng lẫy.

Van Cleef & Arpels cũng từng sở hữu chiếc vòng tay đính năm viên sapphire cabochon sugarloaf từ Ceylon có tổng trọng lượng khoảng 193,73 carat. Chiếc vòng tay được bán đấu giá tại Sotheby’s New York vào năm 2007 với giá 3.135.000 đô la, gấp ba lần mức ước tính ban đầu.

Ngọc lục bảo mang sắc xanh của thiên nhiên – một màu xanh sâu lắng, sống động như hơi thở của rừng già, nơi sự sống bắt đầu. Nếu hồng ngọc và lam ngọc tượng trưng cho những giá trị ngoại hiện, quyền lực và trí tuệ, thì ngọc lục bảo lại là biểu tượng của nội tâm, sự sinh sôi, phục hồi và vẻ đẹp nữ tính đầy huyền bí.

Không nơi nào sánh được với Colombia trong việc khai thác những viên ngọc lục bảo rực rỡ và tinh khiết nhất. Từ hai mỏ đá nổi tiếng Muzo và Chivor, những viên ngọc lục bảo chất lượng chu du đến tay nữ hoàng Cleopatra, hiện diện trong kho báu của giới quý tộc thời Phục hưng.

Năm 2016, Chopard bắt tay với Gemfields để ra mắt bộ sưu tập Haute Joaillerie phiên bản giới hạn “Green Carpet”, đánh dấu bước chuyển mình của ngành kim hoàn cao cấp khi lần đầu tiên sử dụng ngọc lục bảo khai thác có trách nhiệm. Trong đó, nổi bật là chiếc đồng hồ trang sức tuyệt đẹp được đính những viên ngọc lục bảo hình thoi và hình tròn khai thác ở Zambia. Đây không chỉ là lựa chọn thẩm mỹ mà còn là tuyên ngôn về đạo đức và trách nhiệm môi trường, một giá trị đang ngày càng được xem trọng trong ngành chế tác hiện đại.

Ngọc lục bảo nhắc chúng ta về vẻ đẹp vĩnh cửu của thiên nhiên, về khả năng chữa lành và sự hồi sinh tinh thần. Không ngẫu nhiên khi loại đá này luôn hiện diện trong các thiết kế dành cho người phụ nữ bản lĩnh, sâu sắc và đầy nội lực.

Thế giới thời trang sẽ tiếp tục xoay vần, xu hướng vẫn liên tục đổi mới. Nhưng trong vòng xoay đó, có những giá trị sẽ mãi trường tồn giống như cách mà hồng ngọc, lam ngọc và ngọc lục bảo đã tồn tại trong suốt hàng thiên niên kỷ. Chính vì lẽ đó, dù hiện đại hay cổ điển, dù tối giản hay cầu kỳ, bản trường ca của bộ ba đá quý vẫn tiếp tục ngân vang trên những kiệt tác trang sức cao cấp.