Bacon & những chiếc bóng

Bacon – họa sĩ người Ireland vẽ rất nhiều tranh, và trong một số các tác phẩm của ông, khi thể hiện nhân vật, thường có những cái bóng. Tranh của Bacon, không thông thường, không hiền lành, không phải trường phái trừu tượng, nhưng để ngắm tranh của Bacon và cảm nhận, cũng khó khăn không kém gì khi đứng trước những gì… trừu tượng.

Những cái tên của tranh cũng khô khan, lạnh lùng.

Người trong tranh, thường như những người tập thể hình, cơ bắp nổi cuồn cuộn. Những cái đầu méo mó, các bộ phận như mắt, mũi, mồm, như đang bị một nỗi sợ vô hình kéo căng cứng, và cho bùng nổ.

 
 Self Portrait.

Mọi thứ quằn quại và xáo trộn đến kinh dị. Và con người đó. Bên trong của con người đó. Chúng bị lột truồng ra, và ngồi trơ trọi ở đó, trong những khung cảnh thô sơ nhưng đầy màu sắc của sự kinh dị.

Những bóng tối, những con bò khổng lồ bị xẻ thịt, bị banh rộng.

Một cái bóng to tướng, ngồi lù lù, không rõ là người hay là quỷ. Bởi là người thì có mặt quỷ, là quỷ, thì có bóng người. Chúng ngồi dưới cái ô, dưới thân xác của những con bò bị banh rộng.

“Chân dung tự họa” của Bacon, “chân dung người đàn ông và đôi kính”, – cũng là một gương mặt bị bung nổ, banh toạc, xé rách những cái nhìn.

Bộ ba (Tritych) luôn được Bacon ưa chuộng sử dụng như một thủ pháp để biểu lộ những trạng thái tinh thần. Với cách nhìn đầy dữ dội, đau đớn và khốc liệt, bộ triptych nổi tiếng nhất mô tả cái chết của George Dyer – người tình đồng tính của ông, bộ ba đóng đinh câu rút – một cách nhìn hoàn toàn mới mẻ theo phong cách của Bacon đủ làm người xem “sợ hãi”.

   
 Triptych in memory of George.  Three studies for a Crucifixion.

Những cái bóng trong bức “Chân dung của Lucian Freud trên chiếc ghế da cam”, bức “Nghiên cứu chân dung của John Edwards”… chính là bản ngã của con người, chúng hàm chứa sự đơn độc, tự thân, và những hình ảnh đau đớn tận cùng nhưng cũng nhân đạo nhìn thẳng vào những gì còn che giấu của loài người.

Theo nhà đấu giá Sothebys tại Pháp năm 2007, bức tranh Seated Woman (người đàn bà ngồi) – do Bacon vẽ (chân dung của Muriel Belcher), bán được với giá 13,7 triệu Euro (khoảng hơn 20 triệu đôla). Đây là cái giá cao nhất chưa từng có cho một tác phẩm hội họa đương đại Pháp. Các tác phẩm của Bacon đang ngày càng tăng giá.

Với Bacon, ông thực sự khó chịu khi ai đó nói rằng các tác phẩm của ông trông thật kinh dị. Ông cho rằng: “My painting is not violent. It’s life that violent” – “Tác phẩm của tôi không hung bạo. Chỉ có cuộc sống mới hung bạo mà thôi”!

   
 Portrait of Luccian Freud on Orange Couch.  Study for a portrait of John Edwards.

Bài: Mai Long


From the same category