Người tiêu dùng phía Bắc từ lâu đã biết đến cụm từ Magi/Maggi như một loại “nước chấm màu nâu đen thường làm từ những nguyên liệu có chứa nhiều chất đạm” (Từ điển Tiếng Việt). Magi/Maggi đã theo chân người Pháp vào Việt Nam từ những năm đầu thế kỷ và dần dần Maggi/Magi đã trở thành một biểu tượng chung cho tất cả các loại xì dầu/nước tương trong tâm thức người Việt. Cứ thế, ngôn từ của người dân, sự lựa chọn của người tiêu dùng trong đời sống hàng ngày đã được lưu truyền qua hàng chục năm, rồi được các nhà khoa học chính thức đưa vào từ điển như một danh từ chung để nói về một loại nước chấm thông dụng.
Nhưng Maggi là một thương hiệu độc quyền quốc tế của Tập đoàn Nestlé (Thụy Sỹ), có bề dày lịch sử tồn tại trên 100 năm khi ông Julius Maggi, chủ hãng Maggi, là người đi tiên phong trong ngành công nghiệp thực phẩm cung cấp cho thị trường các sản phẩm như bột nêm và nước chấm giàu đạm từ các loại đậu, giúp bổ sung nguồn đạm vào bữa ăn cho hàng triệu gia đình thời đó. Ngày nay, Maggi là thương hiệu thực phẩm với danh mục sản phẩm đa dạng: dầu hào, hạt nêm, nước tương, xốt kho… và tiếp tục mang những hương vị độc đáo và chất lượng của mình cho người tiêu dùng khắp thế giới. Thương hiệu Maggi được cấp đăng ký và bảo hộ tại 156 quốc gia và vùng lãnh thổ, đồng thời được sử dụng rộng rãi tại gần 200 quốc gia trên thế giới.
Với mong muốn bảo vệ thương hiệu Maggi, Công ty Nestlé đã làm việc với Cục Sở hữu Trí tuệ và Viện Từ Điển trong suốt hơn một thập niên (từ năm 2000) để có được một định nghĩa thỏa đáng về Magi/Maggi trong từ điển. Trên thực tế, xuất phát từ việc Magi/Maggi bị coi là một danh từ chung Maggi, tại Việt Nam đã có nhiều cơ sở sản xuất nước chấm lấy tên: Maggi, magi, megi, marri, taggi, tarri,… Việc sử dụng thương hiệu Maggi hoặc những biến thể của Maggi này là vi phạm luật sở hữu trí tuệ đồng thời xâm phạm quyền lợi người tiêu dùng. Cục Sở Hữu Trí Tuệ đã khẳng định Maggi là nhãn hiệu đã được đăng ký quốc tế và chỉ định bảo hộ tại Việt Nam.
Với sự hỗ trợ của Cục Sở Hữu Trí Tuệ và Đại Sứ Quán Thụy Sỹ, các nhà khoa học của Viện Từ điển học và Bách khoa thư Việt Nam đã vào cuộc để góp sức giải quyết một vấn đề thường xảy ra trong đời sống xã hội đương đại.
Ông Jean Pierre Maeder, Trưởng bộ phận sở hữu trí tuệ về thương hiệu của tập đoàn Nestlé cho biết: Với công trình nghiên cứu này, trường hợp của thương hiệu Maggi trong ngôn ngữ đã trở thành trường hợp đầu tiên trên thế giới mà chủ sở hữu thương hiệu đã hợp tác thành công với các nhà khoa học để đưa thương hiệu về đúng vị trí của nó trong từ điển tiếng Việt. Nghiên cứu này đã mở ra một hướng mới cho các chủ sở hữu thương hiệu để giải quyết những vướng mắc với ngôn ngữ, chẳng hạn như có rất nhiều người hiểu “Honda” như “xe máy”, “Google” như “tìm kiếm”…
Ngoài việc bổ sung chú giải về quyền sở hữu thương hiệu với từ “Magi/Maggi” trong các bản Từ điển Tiếng Việt xuất bản sau này, cuốn sách “Maggi – Magi trong từ điển Việt Nam và nhãn hiệu của Nestlé”, do tập thể các nhà khoa học của Viện Từ điển học và Bách khoa thư Việt Nam biên soạn, PGS. TS Đinh Ngọc Vượng và PGS.TS Lại Văn Hùng đồng chủ biên, đã được Viện Từ Điển trao tặng cho hơn 50 Nhà xuất bản trên cả nước.
PV
