“Cứ thử đi” : Để máy tính ở nhà, đi làm nón lá

Người ta thường bị hút bởi những điều khác mình. Quanh quẩn với máy tính và văn phòng, Linh bị tò mò bởi những công việc thuộc dạng “được giải phóng tay chân trong không gian thoáng đãng”. Rồi từ một tâm sự vu vơ về bà ngoại: “Bà không bao giờ đội mũ, đi đâu bà cũng chỉ đội nón, không hiểu tại sao”, Linh trở thành nhân vật đầu tiên cùng Đẹp thử sắm một vai khác trong cuộc đời: thợ làm nón. Trải nghiệm đó đủ để Linh tự trả lời hai câu hỏi: 1. Lao động tay chân có thú vị hơn cuộc sống văn phòng? 2. Vì sao bà ngoại chỉ thích đội nón?

“Lâu nay, nhìn chiếc nón của bà ngoại và những người phụ nữ thuộc thế hệ cũ, tôi vẫn nghĩ nó là món đồ đơn giản, bình thường. Sau ngày hôm nay, tôi nhìn nó bằng con mắt khác. Nón lá Việt Nam chính xác là một sản phẩm ‘handmade’ được làm nên từ những nguyên liệu mang hồn cốt dân tộc. Và dù thu nhập từ nghề nón không cao, tôi vẫn cảm nhận rõ tâm huyết của người làng Chuông với cái nghề truyền thống này.


Nón làng Chuông có giá từ 40 -150 nghìn đồng, tùy chất lượng. Nón tôi làm nếu bán chắc chỉ được 25 nghìn. Nhưng không sao, tôi mua tặng bà ngoại chiếc nón 150 nghìn, còn nón 25 nghìn, tôi mang về bày trong nhà để ghi nhớ về một ngày trải nghiệm đầy thú vị”.

“Muốn ăn cơm trắng cá trê/ Muốn đội nón đẹp thì về làng Chuông”. Làng Chuông mà câu ca dao nhắc tới nằm ở Thanh Oai, cách trung tâm Hà Nội 30km. 7 giờ sáng tới nơi, tưởng sớm, hóa ra các bác trong làng đã bắt tay vào việc từ lúc nào. Không kịp thay trang phục, Linh vội vàng “khởi động” bằng 2 tiếng vò lá mà theo cô: “Mệt hơn nhiều một bài thể dục!”.

Sau khi vò qua máy, lá cần được vò bằng chân với cát cho tới khi bông mềm

Lá cọ được nhập từ Thanh Hóa, sau khi vò phải đem phơi nắng 5 ngày đến khi chuyển sang màu trắng

“Họ thông minh quá!” – Linh thốt lên khi thấy công cụ dùng để là phẳng lá khô được chế từ chiếc nồi cơm điện. Trước khi có sáng tạo này, người dân nơi đây vẫn ủi lá bằng bếp củi và 2 viên gạch.

Vòng nón được uốn từ nứa, yêu cầu phải tròn và không để lại vết nối – Khuôn nón được tạo bởi 1 lớp vòng cả và 15 lớp vòng con là bí quyết giúp nón làng Chuông luôn bền chắc mà mềm mại hơn nón các nơi khác

Lá sau khi tách và là phẳng cần được ủ trong bao tải dấp nước. Linh ngồi nép bên hiên nhà, tránh ánh nắng làm lá giòn và dễ gãy

“Công việc trông đơn giản nhưng có bắt tay làm mới thấy vô cùng cầu kỳ. Bây giờ tôi mới hiểu tại sao những người ở đây nói một ngày có khi họ chỉ làm được một chiếc nón” 

Một lớp lá, một lớp mo, lại một lớp lá rồi cố định bằng dây cước.  Công đoạn khâu nón là khó nhất với Linh vì chỉ cần sơ sảy một chút, lá sẽ nhăn và rách

5h30 chiều, lưng Linh đã mỏi muốn gãy. Cô tiến hành công đoạn cuối cùng: khâu cạp

Thành quả sau 8 tiếng liên tục đan và khâu

Thực hiện: Hương Thủy
Nhiếp ảnh: Tuấn Anh
Sản xuất: Hellos