7 tiếng đồng hồ cưỡi ngựa trên thảo nguyên, băng rừng, vượt suối và cả đầm lầy, chúng tôi tìm đến nơi trú ngụ của khoảng 50 gia đình cuối cùng còn chăn tuần lộc ở Mông Cổ.
Trong khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp tại rừng Taiga, đàn tuần lộc với bộ lông trắng muốt và cặp sừng vĩ đại chậm rãi lang thang kiếm ăn. Để bầy tuần lộc có môi trường sống khỏe mạnh, những người du mục phải sống ở các vùng lạnh giá nhất, cô lập với thế giới bên ngoài. Họ chấp nhận cuộc sống thiếu thốn, không điện, không nước máy, không tiện nghi, con cái không được học hành, bởi với họ, tuần lộc và văn hóa du mục là sự kết nối linh thiêng với nguồn cội tổ tiên, đó là những điều họ cần lưu giữ và bảo tồn.
Nằm cách thủ đô Ulan Bator khoảng 600km về phía Tây Bắc là hồ nước có tuổi đời hơn 2 triệu năm: Khuvsgul. Đây là 1 trong 17 hồ cổ xưa nhất trên thế giới, đồng thời là nơi cung cấp 70% lượng nước ngọt cho toàn Mông Cổ. Vào mùa hè, trời tối khá muộn, đến tận 9 giờ tối mặt trời mới lặn hẳn nên chúng tôi có rất nhiều thời gian để vui chơi và ngắm cảnh. Hồ được bao bọc bởi một rừng thông rộng lớn, nếu yêu thích leo núi, bạn có thể vào rừng trekking. Từ núi cao nhìn xuống, toàn cảnh hồ Khuvsgul trong veo lấp lánh và cả cánh rừng bạt ngàn hiện lên trọn vẹn, mãn nhãn. Khu vực này thường có mưa bất chợt nên rất dễ gặp cầu vồng. Có những thời điểm, 2-3 chiếc cầu vồng lung linh cùng lúc xuất hiện trên bầu trời.
Nơi này không có nhiều dịch vụ cho khách du lịch theo kiểu nghỉ dưỡng nhưng bù lại, bạn được tận hưởng bầu không khí trong lành, thảnh thơi ngắm nhìn thiên nhiên hoang sơ. Hầu hết các khu nghỉ tại đây là những ngôi nhà bằng gỗ hoặc những túp lều du mục kiểu Mông Cổ.
Công viên Tự nhiên Mông Cổ ẩn chứa hai “báu vật” quốc gia: hồ Terkhiin Tsagaan và núi lửa chết Khorgo. Hồ Terkhiin Tsagaan còn được gọi với cái tên “White lake of the Terkh river” (hồ trắng trên sông Terkh), nó được hình thành sau sự phun trào của núi nửa Khorgo vào khoảng 8.000 năm trước. Đá magma vẫn còn ngổn ngang khắp nơi. Terkhiin Tsagaan được UNESCO công nhận là di sản thế giới vào năm 1988. Không như hồ Khuvsgul được bao bọc bởi rừng thông, hồ nước ngọt này bốn bề xung quanh đều là núi non trùng điệp. Đi bộ ở đây là một trải nghiệm thư giãn tuyệt đối. Bạn có thể ghé thăm núi lửa Khorgo cách hồ 2km và mua một số đồ lưu niệm được làm từ đá magma.
Không giống như ở Dubai – du khách chỉ được ngồi trên lưng lạc đà đi vài mét để chụp ảnh, ở đây, đoàn chúng tôi được thong dong trên lưng lạc đà đi một quãng đường dài vài cây số. Tuyệt vời hơn nữa khi chúng tôi đi dưới ánh hoàng hôn. Khung cảnh vùng bán sa mạc buổi chiều tà đẹp như một bức tranh với những đụn cát tự nhiên màu vàng óng, uốn lượn đủ mọi hình dạng.
Lạc đà ở Mông Cổ là loài Bactria 2 bướu, chúng được mệnh danh là chúa tể sa mạc vì có thể sống khỏe ngay cả khi không uống nước hàng tuần liền. Để cưỡi lạc đà, bạn có thể đến khu vực sa mạc Gobi hoặc cồn cát Elsen Tasarkhai – một phần của cồn cát Mongol Els tại tỉnh Bulgan, cách thủ đô 80km. Tôi chọn Elsen Tasarkhai vì ở đây có dịch vụ nghỉ lại qua đêm tại gia đình nuôi lạc đà.
Người ta kháo nhau rằng đến Mông Cổ nhất định phải thử rượu sữa ngựa – đồ uống truyền thống của người dân nơi đây. Rượu sữa ngựa được phục vụ hầu như ở tất cả nhà hàng ở Mông Cổ. Vừa giúp giữ ấm cơ thể, vừa tốt cho sức khỏe vì chứa rất nhiều chất dinh dưỡng, món đặc sản này được người Mông Cổ uống thay nước hàng ngày chứ không chỉ dành riêng cho dịp nào đặc biệt.
Và hai món đặc sản khác ở Mông Cổ vào mùa hè mà bất cứ du khách nào có dịp chiêm ngưỡng cũng phải trầm trồ: một là những cánh đồng hoa trên thảo nguyên, nơi hàng trăm loài hoa cỏ thi nhau nở rộ; hai là bầu trời đêm đầy sao. Những đêm không trăng và mây, chỉ cần bước chân ra khỏi lều, bạn sẽ thấy cả một dải ngân hà huyền ảo với hàng vạn vì tinh tú lấp lánh.
Bài và ảnh Tuấn Đào
Thiết kế Hoàng Nhật
BẢN QUYỀN NỘI DUNG THUỘC TẠP CHÍ ĐẸP