| Hương thơm giúp người ta thư giãn, hỗ trợ việc giao tiếp thậm chí cả chuyện gối chăn. Thế nhưng, ở một khía cạnh khác, hương thơm lại là vũ khí huỷ diệt sức khoẻ con người… |
+ Trong cuộc sống hiện nay có lẽ không có gì phổ biến hơn là hương thơm, nhất là đối với giới nữ. Phải kể đầu tiên đó là nước hoa với nhiều chủng loại khác nhau và giá cả từ “tầm tầm” cho đến… “chết ngất”. Ngoài nước hoa còn được cho vào rất nhiều loại sản phẩm khác nhau từ những sản phẩm dùng cho cơ thể như phấn thơm, lăn khử mùi, xà phòng tắm, sữa tắm, dầu gội đầu, kem vuốt tóc, kem bôi da v.v… cho đến những sản phẩm gia dụng như bột giặt, nước xả vải, nước rửa chén, nước xịt phòng v.v…
Ở góc độ cá nhân hương thơm giúp con người cảm thấy dễ chịu, thư giãn và ở góc độ xã hội nó hỗ trợ cho giao tiếp, giúp người dùng cảm thấy tự tin hơn khi tiếp xúc với người khác. Đó là chưa kể nó có thể trở thành một “vũ khí bí mật” trong tình cảm và đời sống gối chăn.
+ Được sử dụng phổ biến và có nhiều lợi ích là vậy, nhưng dần dà các nhà khoa học lại phát hiện ra thêm “mặt trái của tấm huy chương” trong đó phải kể đến sự lạm dụng của cả hai phía sản xuất và tiêu dùng.
Một khảo sát được Cơ quan bảo vệ môi trường ở Mỹ thực hiện năm 1991 cho thấy có đến 95% các hương thơm đang được sử dụng là những hóa chất có nguồn gốc từ dầu mỏ thay vì những hương thơm tự nhiên như trước đây. Đặc biệt, rất nhiều chất trong các sản phẩm có hương thơm có độc tính đối với cơ thể, như toluen, aeton, focmaldehit, dẫn xuất của benzen, metylen clorua trong đó nhiều chất đã được chứng minh có thể gây ung thư, dị tật bẩm sinh, vô sinh, tổn thương hệ thần kinh.
+ Tuy kết quả đáng báo động như vậy nhưng tình trạng lạm dụng các hóa chất tạo hương thơm hầu như không được cải thiện vì nhiều lý do.
Thứ nhất, không như thuốc được kiểm soát nghiêm nhặt (phải thử nghiệm trên động vật, rồi trên người qua nhiều giai đoạn mới được đưa ra sử dụng), các loại mỹ phẩm hoặc sản phẩm gia dụng có mùi thơm được sản xuất “thoải mái” hơn nhiều.
Thứ hai đó là ở hầu hết các nước, theo luật định đối với sản phẩm nước hoa, vì thành phần hương thơm là bí mật của mỗi hãng sản xuất nên không yêu cầu ghi rõ tên hóa chất mà chỉ cần ghi “hương thơm” (fragrance) dễ tạo kẽ hở cho việc sử dụng các loại hóa chất khó kiểm soát.
+ Tác hại thường thấy của việc lạm dụng hương thơm đó là nó có thể gây kích phát các cơn hen (suyễn) nhiều khi rất trầm trọng ở cả người lớn lẫn trẻ em, thường xảy ra đối với các loại hóa chất có mùi thơm trong các sản phẩm gia dụng. Hiện tại người ta cũng đã thấy mối liên hệ của hóa chất thơm với tình trạng đột tử ở trẻ sơ sinh có liên quan đến co thắt đường thở do dị ứng. Tình trạng dị ứng còn có thể xảy ra khi dùng những chất có hương thơm trên da dẫn đến viêm da tiếp xúc, chàm…
Một điều cũng hết sức cần lưu ý đó là ngoài việc tác động trên da hoặc đường hô hấp, các hóa chất đó còn có thể thấm qua da và tích lũy trong cơ thể gây nhiều tác động có hại cho cơ thể. Đặc biệt ở trẻ sơ sinh do da của trẻ rất mỏng nên khi sử dụng các sản phẩm có hương thơm trên da, các hóa chất sẽ dễ thấm qua hơn và cơ thể trẻ cũng non yếu nên dễ bị ảnh hưởng hơn nhiều.
+ Cũng cần đề cập thêm một hội chứng ngày càng thường gặp đó là tình trạng nhạy cảm đa hóa chất (Multiple chemical sensitivity). Người bị tình trạng này khi tiếp xúc với một hóa chất có mùi nào đó sẽ bị một số các triệu chứng như nhức đầu (có khi rất trầm trọng), buồn nôn, mệt mỏi và nặng nữa có thể kích động, mất định hướng, rối loạn hoạt động cơ. Những hóa chất có mùi có thể là những hương thơm nguồn gốc dầu mỏ, cũng có thể là xăng hoặc kể cả mùi nhựa trong xe hơi (hóa chất bay hơi từ nhựa) v.v…
Trong quá trình sống, cơ thể tích lũy các hóa chất có mùi theo thời gian đến mức đủ nhiều thì khi chỉ hít vào thêm một lượng nhỏ nữa cũng có thể gây những triệu chứng vừa nêu mà điều này thì một phần do sự lạm dụng của hương thơm trong quá nhiều loại sản phẩm.
+ Vì những lý do trên để bảo vệ sức khỏe, bạn cần hạn chế tối đa việc những sản phẩm có mùi thơm mà trong đó có thể có những hóa chất có độc tính có khả năng gây dị ứng hoặc tích lũy gây độc cho cơ thể. Dù hương thơm có quyến rũ đến đâu nhưng nếu dùng quá nhiều (nhất là đối với trẻ em) có thể gây ra những hậu quả khó lường. Nên sử dụng những loại sản phẩm không có mùi thơm hoặc chỉ có mùi thơm nhẹ.
Đối với nước hoa thì “tiền nào của nấy” vì các loại nước hoa dùng hương thiên nhiên sẽ đắt hơn nhiều so với nước hoa sản xuất từ hóa chất. Bởi thế nên ta cũng chỉ nên dùng “in ít” và đúng chỗ hơn là trở thành một “thùng hương di động” vừa không lịch sự vừa có thể… gây hại sức khỏe cho những người xung quanh.
+ Trong gia đình ta cũng nên hạn chế sử dụng các loại sản phẩm gia dụng có mùi thơm. Một môi trường được sắp xếp ngăn nắp, và được dọn dẹp vệ sinh đủ để ta cảm thấy dễ chịu mà không cần bất cứ loại hương thơm nhân tạo nào. Còn nếu muốn có mùi hương trong nhà thì việc trồng những loại cây có hoa có hương thơm trước hiên nhà sẽ giúp mang lại cho cả gia đình những hương thơm an toàn và một khung cảnh nên thơ nữa./.
