Pha bấm máy rất đỗi bình thường năm 1975 của cố nhiếp ảnh gia Helmut Newton rút cuộc đã tạo nên một hình tượng thời đại. Đó là bức ảnh người đàn bà hờ hững đứng trên con phố Aubroit ở Paris, khoác trên mình chiếc vest tuxedo bó khít với điếu thuốc cháy dở trên tay. Trước khi chị em nháo nhào bổ tới các cửa hàng Dior bán đồ complet, và các fan mày râu của dòng Punk rock loay mặc thử những chiếc quần jeans ống bó khẳng khiu, thì trào lưu “andro-sexuality” đã nổi lên và được hiện thân trong bộ đồ “Le Smoking” của Yves Saint Laurent.
Chẳng phải là chiếc jacket bình thường, kiểu vest được sáng tạo năm 1966 này là sự thách thức truyền thống may mặc khi phớt lờ quan điểm rằng vest tuxedo là thứ đồ dành riêng cho nam giới. Cuộc xâm chiếm đầy mới mẻ này đã vượt qua sự ngăn cách về giới tính và trở thành món quà tuyệt vời đặt vào tủ đồ của phái yếu ở mọi nơi trên thế giới chỉ sau vỏn vẹn một đêm.
Vay mượn kiểu dáng của các chàng trai, nhưng đường nét đã được mềm mại hóa theo đúng phom của phụ nữ, chiếc jacket này đã trở thành món đồ thời trang kinh điển, vượt ra ngoài cả khái niệm đồng phục công sở. Trên thực tế, hơn 40 năm sau ngày ra mắt của “Le Smoking”, chiếc jacket này vẫn giữ vai trò chủ đạo trong hầu hết bộ sưu tập của các nhà thiết kế. Và trong khi YSL mới chỉ đưa một phần của đồ nam vào kho tàng phong cách nữ, thì các thương hiệu thời trang Pháp khác lại có những bước đi mạnh mẽ để biến jacket trở thành một trong những sản phẩm bán chạy nhất của họ.
Quay trở lại với Yves Saint Laurent, kiến trúc sư đã giải phóng phụ nữ khỏi sự giam hãm của phong cách áo cardigan không cổ với hàng khuy cài chặt. Khi được đề nghị nêu ra một tác phẩm mà ông tâm đắc nhất trong số các thiết kế của mình, Yves Saint Laurent từng bộc bạch: “Đó là Le Smoking, vì nó mở ra cuộc giải phóng cho phụ nữ. Nó cũng khiến người phụ nữ tự tin hơn về vẻ đẹp của mình”.
Trần Long
