Theo đuổi sự nghiệp
Trong thời buổi kinh tế thị trường, phụ nữ dường như có nhiều cơ hội tham gia công việc ngoài xã hội hơn là chỉ quanh quẩn ở nhà đảm trách công việc nội trợ. Theo lý thuyết thì nếu cả hai vợ chồng đều có công ăn việc làm ổn định thì hôn nhân đã có sự nâng đỡ về mặt kinh tế và ngày càng phát triển bền vững. Nhưng trên thực tế thì nhiều phụ nữ không chỉ muốn đi làm cho có việc mà thực sự muốn theo đuổi một “sự nghiệp” riêng. Và sự thay đổi này đã có một ảnh hưởng mạnh mẽ tới quyết định kết hôn của rất nhiều phụ nữ.
Một trong những lý do khiến họ trì hoãn hôn nhân để ưu tiên cho con đường công danh là những mẫu người này không thích phụ thuộc quá nhiều vào người chồng, nhất là về mặt kinh tế. Họ muốn có một sự vững vàng về mặt tài chính trước khi thành hôn và thích trở thành tầng lớp trung lưu hay cao hơn thế chứ không chấp nhận có địa vị và kiến thức thấp.
Thực tế cho thấy tỷ lệ thành hôn thấp nhất thuộc về những người phụ nữ có nghề nghiệp chuyên môn cao (chẳng hạn như bác sĩ, luật sư). Hơn thế nữa, khi đã kết hôn, những người phụ nữ này thường dễ li dị hơn so với những người bạn cùng lứa. Về phương diện con cái, họ thường có ít con hơn so với những người phụ nữ không có nghề nghiệp chuyên môn.
Phụ nữ ngày nay cố gắng hết mình để vượt lên vai trò của một người nội trợ đơn thuần, họ khao khát được vươn đến những giá trị mà nam giới cũng muốn đạt tới như: danh vọng, trí tuệ và tự lập. Với họ, hôn nhân dường như là sự cản trở lớn trên con đường vươn tới những khát vọng đó.
Giải phóng tình dục
Cuộc cách mạng tình dục với những giải phóng về mặt nhận thức đã thực sự đem lại những thay đổi quan trọng trong phong cách sống của phụ nữ hiện đại. Tình dục không còn là một “phần thưởng” đi kèm với hôn nhân và nữ giới không còn bị lệ thuộc vào việc kết hôn như một cách để hợp pháp hóa quan hệ tình dục.
Khi phụ nữ bắt đầu cổ vũ cho các biện pháp tránh thai tiên tiến và quan điểm cởi mở về tình yêu thời hiện đại thì càng ngày, phụ nữ càng quan hệ tình dục sớm hơn các thế hệ trước và có nhiều bạn tình hơn. Họ cảm thấy yêu thích sự tự do hơn bao giờ hết.
Quan hệ tình dục trước hôn nhân từ lâu luôn là một vấn đề luôn được tranh cãi và được xem xét đánh giá dưới nhiều góc độ khác nhau. Những người ủng hộ xu hướng này thì tin rằng kết hôn muộn sẽ tạo điều kiện cho phụ nữ trải nghiệm đời sống tình dục đầy đủ trước hôn nhân hơn là những phụ nữ lập gia đình trong độ tuổi kết hôn.
Và chính việc người phụ nữ dễ dàng chấp nhận quan hệ tình dục trước hôn nhân cũng như việc trì hoãn kết hôn để tận hưởng những lợi thế của phong cách sống phóng khoáng càng làm mờ nhạt thêm ý niệm về việc trở thành một người vợ.
Tham vọng về học vấn
Việc theo đuổi nghiệp học và đạt nhiều bằng cấp, học hàm, học vị đã chứng tỏ người phụ nữ hiện đại không muốn thua kém đàn ông trong bất kỳ lĩnh vực gì. Tố chất thông minh, lanh lợi trời phú cho những người phụ nữ cũng là một yếu tố khiến họ tự tin và ấp ủ tham vọng về con đường học vấn.
Thực tế cho thấy cả trình độ học vấn cũng như kinh nghiệm của lực lượng lao động nữ đã bắt đầu tăng nhanh hơn so với lao động nam. Họ phát triển cả trong các lĩnh vực chuyên môn về kiến trúc và quản trị kinh doanh, vốn là những lĩnh vực trước đây nam giới chiếm ưu thế.
Khi việc học được đưa lên vị trí số một thì lúc này hôn nhân sẽ bị xếp xuống hàng ưu tiên thứ hai hoặc thứ ba gì đó cũng là điều dễ hiểu. Và không chỉ có vậy, đối với phụ nữ, học vấn cũng liên quan đến tỷ lệ ly dị. Nữ giới có bằng đại học hoặc hơn có tỉ lệ ly dị rất cao so với những phụ nữ ở bậc học khác.
Ảnh hưởng của gia đình
Việc phụ nữ quyết định theo đuổi con đường học vấn ít nhiều cũng do chịu ảnh hưởng từ phía cha mẹ và chắc chắn sự dạy dỗ của các bậc sinh thành có một tác động xuyên suốt đến quan điểm của người phụ nữ trẻ đối với hôn nhân.
Trong một số trường hợp khác, cha mẹ có trình độ học vấn cao và thành đạt trong sự nghiệp, sẽ luôn cố gắng tạo những ảnh hưởng tích cực lên việc học hành và kế hoạch sự nghiệp của con gái họ. Phần lớn trong các trường hợp các cô gái trong độ tuổi lấy chồng nhưng lại muốn theo đuổi mục tiêu học cao hơn đều nhận được sự định hướng hay khích lệ từ phía cha mẹ.
Ngoài ra những người mẹ thích đi làm nơi công sở hoặc những người mẹ theo đuổi sự nghiệp, thường muốn gây ảnh hưởng đến con gái mình theo hướng đó. Thực tế cho thấy phụ nữ kết hôn muộn thường thân thiết với cha mẹ mình và chính mối quan hệ thân thiết với cha mẹ và sự ảnh hưởng về quan điểm thành đạt trong sự nghiệp sẽ tác động trực tiếp đến thái độ đối với hôn nhân của những người phụ nữ đó.
Thiếu tin tưởng vào hôn nhân bền vững
Ngoài việc xuất hiện ngày càng nhiều các nhóm, hội “chán chồng” thì tình trạng ly dị, đặc biệt là ly dị chỉ một thời gian ngắn sau khi kết hôn đang ngày một phổ biến, cũng ít nhiều ảnh hưởng tới quyết định lập gia đình của những người phụ nữ trẻ.
Người ta cho rằng lí do chính khiến nhiều cô gái trẻ quyết định ly dị chỉ sau một thời gian chung sống ngắn ngủi chính là do kì vọng quá nhiều vào hôn nhân. Sự gần gũi, chăm sóc tình cảm, chia sẻ trách nhiệm, và cả sự thỏa mãn về tình dục mà những phụ nữ trẻ tin là sẽ có từ hôn nhân khác biệt hoàn toàn so với những gì họ đã tưởng tượng trước đó.
Có thể do những cô gái trẻ chưa thể phát triển hết những giá trị bản thân và do đó, muốn phụ thuộc vào kiến thức, kinh nghiệm từ người chồng để lấp đầy những thiếu hụt đó. Họ sẽ có xu hướng mong muốn một người bạn đời có tính tương hợp cao hơn so với những người phụ nữ nhiều tuổi hơn. Và cũng do đặt quá nhiều kỳ vọng nên cô gái trẻ đó càng dễ thất vọng khi người bạn đời không mang lại những gì cô đã mong muốn. Và ly dị được coi như một lối thoát để sửa chữa những sai lầm đó.
Việc chứng kiến nhiều cuộc hôn nhân không hạnh phúc khi còn niên thiếu đã góp phần làm mai một lý tưởng về một cuộc hôn nhân bền vững và khiến những người phụ nữ trẻ ngần ngại khi quyết định giao phó cuộc đời mình cho một người đàn ông nào đó. Nếu phải kết hôn, họ sẽ muốn làm điều đó muộn, dành thời gian chuẩn bị tốt hơn về mặt tài chính cũng như kiến thức, kinh nghiệm. Để chủ động được nhiều hơn trong cuộc sống gia đình sau này, tránh không lặp lại sai lầm của những bậc tiền bối.
Đối với những phụ nữ thành đạt trong giới show-biz hoặc kinh doanh thì bất hôn hay single-mom (người mẹ độc thân) đang trở thành một xu hướng phổ biến. Có thể do đặc thù công việc cần phải đi lại, quan hệ nhiều đã khiến cho họ khó tìm được một người chồng có thể hy sinh cho sự nghiệp của vợ. Quyết định bất hôn cũng có thể phát sinh từ sự mệt mỏi trong đường đời khi mãi không thể tìm ra một nửa ưng ý.
Và cuối cùng, tất cả những tác động của các yếu tố xã hội đã đưa người phụ nữ lên một quyền tự quyết cao hơn. Mỗi một nhân tố ảnh hưởng tới quan niệm của người phụ nữ đối với hôn nhân theo một cách khác nhau, nhưng tất cả đều khiến cho phụ nữ cảm thấy việc lập gia đình không còn trở nên gấp rút nữa.
