Đám thiếu nữ 8X, 9X đương đại hình như coi đây là bài học kinh nghiệm, bọn họ liền hấp tấp quan niệm khác hẳn về cái việc "bẻ nhị". Không phải ngẫu nhiên mà thời gian gần đây, số lượng nữ sinh trót mang bầu ở ta lúc nào cũng nằm trong Top 3 thế giới.
Mẹ Teresa (1910 – 1997), một trong những nữ tu bình dị vĩ đại nhất của mọi thời đại, người đã dành cả cuộc đời để chăm sóc an ủi những kẻ bần cùng tuyệt lộ, có một lần đến thăm một tay tướng cướp trẻ đang nằm viện.
Gã đã có thành tích xả thân cứu mạng ba đứa nhỏ. Xúc động trước sự tận tâm của vị nữ thánh, người vừa được giải Nobel Hòa bình 1979, gã nức nở với mẹ rằng liệu mình còn có cơ hội để trở thành người lương thiện hay không. Mẹ Teresa điềm đạm từ bi trả lời: "Nếu con biết chân thành yêu thương thì mọi thứ đều có thể. Bởi tất cả các thánh nhân, ai ai cũng có quá khứ".
Ở cuộc đời con người, trừ bọn nhóc đang ỉa bô độc quyền sở hữu chiều thuận của tương lai thì tất tật đều nặng nề mang vác một quá khứ có không ít sai lầm. Nguyên nhân đến từ những ngu dại non nớt chủ quan hoặc những khắc nghiệt bạc bẽo khách quan. Có thể hôm nay đang là triệu phú, ngày ngày chăm chỉ tô tượng đúc chuông xây chùa, thế nhưng thuở xa xưa lúc đang còn lận đận trên hoạn lộ thì không ít lần bị báo chí coi là trắng trợn tham nhũng.
Lại có thể bây giờ đang là một sáng ngời phu nhân nhất phẩm, sáng sáng cao giọng răn dạy đạo đức ngăn nắp cho con dâu cháu dâu, tuy nhiên hồi còn bồng bột thiếu phụ đã không dưới vài lần hoang mang ngoại tình rồi thỉnh thoảng nổi hứng đanh đá cãi nhau cả với mẹ chồng.
Có lẽ vì vậy mà vô số nhiều người, đặc biệt là những đàn bà vừa xinh vừa thông minh thường hay day dứt nuối tiếc, thậm chí xót xa ân hận muốn làm lại những việc mình trót làm hoặc đáng ra mình đã không làm. Vương Thúy Kiều trong kiệt tác "Đoạn trường tân thanh" của đại thi hào đa đoan Nguyễn Du là điển hình ví dụ. Ở cái buổi trong veo đang yêu Kim Trọng, đôi khi do quá yêu chàng Kim có gạ gẫm đòi "chuyện ấy".
Mặc dầu chẳng bao giờ tham gia diễn đàn "Sống thử trong giới trẻ, một hiện tượng cần cảnh báo", thế nhưng Thúy Kiều vẫn để hẳn ra một tối cắt nghĩa cho chàng Kim về cái lợi của việc "gìn vàng giữ ngọc". Và khi biết mình phải chắc chắn kết hôn với thằng Mã Giám sinh hành nghề doanh nhân "Khác mầu kẻ quý người thanh. Ngẫm ra cho kỹ như hình con buôn" thì nàng đau đớn vật vã ân hận "Hoài công nắng giữ mưa gìn… Nhị đào thà bẻ cho người tình chung".
Tiếc thay, con người ta không thể tắm nước cùng một dòng sông được hai lần (Heraclitus) nên sự trinh bạch của Thúy Kiều bị dòng đời phũ phàng đẩy tới chỗ ngầu đục ngay sát chân lầu Ngưng Bích. Đám thiếu nữ 8X, 9X đương đại hình như coi đây là bài học kinh nghiệm, bọn họ liền hấp tấp quan niệm khác hẳn về cái việc "bẻ nhị". Không phải ngẫu nhiên mà thời gian gần đây, số lượng nữ sinh trót mang bầu ở ta lúc nào cũng nằm trong Top 3 thế giới.
Rất nhiều học giả có vẻ đạo đức cho rằng, lối sống phóng túng của giới trẻ hôm nay chịu hệ lụy từ những trò chơi game trên net. Phần lớn các trò này có mã lệnh láu cá "undo", khi người chơi nhỡ trượt chân sa ngã, chỉ cần khẽ click vào đây lập tức mọi sự chợt nhiên hoàn hảo trở lại.
Từ xưa tới nay, việc sửa chữa sai lầm vốn là việc thiên nan vạn nan, thế mà bỗng dễ như vậy thì trên đời chẳng có việc quái gì là khó. Có phải thế chăng mà tivi hào hứng đều đặn phát các chương trình kiểu như bỗng dưng thành triệu phú rồi làm giầu quá dễ. Thậm chí cái nón vốn là vật dụng mưu sinh tầm thường chỉ nên dành cho những người già cả ốm đau bệnh hoạn ngửa tay kiếm ăn thì cũng mỹ miều thêm vào hai chữ "kỳ diệu".
Đương nhiên, trò chơi là một phần của trò đời, và nó hiển nhiên phản ánh một phần tâm thức của thời đại. Người xưa xếp bốn trò "Cầm, Kỳ, Thi, Họa" vào bậc "tứ đại thanh cao" là bởi sâu xa ở đấy nó dung dưỡng những tố chất giúp cho con người ta bớt đi sự sai lầm. Chơi cờ chẳng hạn, quy định đầu tiên phải tuân theo là "hạ thủ bất hoàn", đã để tay đẩy quân thì tuyệt đối không được phép hoãn.
Điều này giống hệt như đời thực, sống một ngày là phải chịu trách nhiệm với một ngày, vì thế hãy yêu thương nâng niu tôn trọng tối đa nó. Cô bé tuyệt vời vị tha trong tiểu thuyết khét tiếng "Chuyện tình" của Erick Segal cũng đưa ra thông điệp tương tự "Love means never having to say you’re sorry". Yêu nghĩa là không bao giờ để mình phải nói lời ân hận.
Quá khứ của một bình thường con người, hầu hết đều được đan dệt bằng những sai lầm. Muốn vượt thoát khỏi nó, duy nhất chỉ có một phương cách là chân thành sám hối (Ksamayati). Sám là ăn năn tội trước, hối là chừa phạm lỗi sau. Đây cũng chính là con đường độc đạo để người ta quay về thanh thản tự tin sống cùng quá khứ. Bể khổ mênh mông quay đầu là thấy bến (Khổ hải mang mang, hồi đầu thị ngạn).
Hơn bốn nghìn năm trước, Đức Phật đã từ bi rao giảng lý thuyết về "undo" một cách giản dị như vậy.